Hoeveel vrouwen genieten er echt van seks?
Of bij hoeveel vrouwen is dit een verplicht nummer, omdat zij graag een goede relatie met hun partner in stand willen houden?
Cultureel staan we als vrouw al achter. Seks is vooral gericht op penis-in-vagina seks en daarmee op het genot van de partner. Er zijn immers maar weinig vrouwen die echt klaar kunnen komen bij vaginale seks.
Onze clitoris is ons belangrijkste genotsorgaan en daar wordt weinig aandacht aan besteedt, maar ook weten vrouwen zelf er maar wenig over.
De clitoris bevindt zich niet in de vagina, maar juist erbuiten. Penetratie alleen zorgt er dus niet voor dat vrouwen klaarkomen, wat acteurs in films je ook willen laten geloven.
Hormonale veranderingen kunnen ook een oorzaak zijn van klachten of gebrek aan lust.
Normaal gesproken, vlak voor de vruchtbare periode elke maand, krijgt een vrouw meer zin. Ze maakt heel veel oestrogeen aan, waardoor de levels serotonine, dopamine en testosteron stijgen. Ze voelt zich het beste in deze fase en is energiek.
Als je de pil gebruikt heb je altijd dezelfde levels oestrogeen en progestageen. Testosteron wordt minder aangemaakt. Bij sommige dames kan de anticonceptie pil dus zorgen dat er minder libido is.
Maar ook als je hormonaal uit balans bent, kun je dit vernemen aan een minder libido.
Oestrogeen dat schommelt of daalt in de overgang kan zorgen voor minder serotonine en dopamine aanmaak. Dit heeft invloed op onze stemming en energie niveau, maar ook de slijmvliezen van de vagina, waardoor gemeenschap gevoeliger kan worden of zelfs niet meer kan zonder dat een vrouw pijn heeft.
Ook ons testosteron neemt af.
En door een daling van progesteron slapen we minder lang of diep. Het recept voor een minder libido!
- Opvliegers en transpiratie maken seks onaantrekkelijk;
- Vermoeidheid door slaapgebrek en gebrek aan energie om te kunnen vrijen;
- Wisselende stemmingen (wel/niet);
- Last van gewrichten en spieren, waardoor de souplesse minder is.
Hormoontherapie kan dit probleem goed verhelpen, als dit de oorzaak is van het verminderd libido.
Wat bij vrouwen ook niet goed werkt is drukte. Of stress.
Is het huis een puinhoop, heeft ze een drukke baan gecombineerd met kinderen of met mantelzorg voor ouders, kan dit er voor zorgen dat haar hoofd absoluut niet staat naar seks of knuffelen, maar eerder; hoe hou ik mijn hoofd boven water en krijg ik alles gedaan.
Als je gestrest of vermoeid bent dan sta je niet met je eigen seksualiteit in contact. Laat staan dat je partner er dan iets mee kan. In dit geval is ontspanning en delegeren en hulp vragen wellicht een optie om weer zin te krijgen.
Erotiek, opwinding, verlangen hebben allemaal iets met spanning te maken, naar iets wat je nog niet hebt, maar wel graag wil. Kan er verlangen bestaan naar iemand die je al door en door kent en met wie je al heel lang samen bent?
Je bent misschien ook al jaren bij elkaar en de sleur zit er een beetje in? Dan kun je soms lang wachten tot het moment dat je zin hebt.
Wat we alleen niet moeten vergeten is dat we in die eerste maanden van onze relatie heel erg ons best deden om elkaar te ontdekken, we waren bereid om moeite te doen, vragen te stellen, naar elkaars verhalen te luisteren.
Later willen we die opwinding op een presenteerblaadje aangeboden krijgen en er niet veel tijd en moeite in stoppen. In die eerste fase, die van verliefheid,vind je jezelf opeens een leuk persoon doordat de ander vindt dat je grappig bent of leuke verhalen vertelt.
Verliefdheid zorgt er bovendien voor dat er hormonen vrijkomen zoals dopamine en endorfine waardoor je heel gemakkelijk naar elkaar verlangt. Nu komt het niet meer vanzelf. Je kunt geen appèl meer doen op die hormonale huishouding.
Je zult op zoek moeten gaan naar hoe je die verlangens weer naar boven kunt halen. Wat maakte nou dat jij je partner zo leuk vond, trots op hem bent? Wat vond jij zo aantrekkelijk aan je partner?
Als iemand in zijn of haar kracht staat, dan wordt een persoon aantrekkelijk. En dat gebeurt niet als je met z’n tweeën elke avond op bank zit.
Laat de ander doen wat hij leuk vindt. Geef elkaar de ruimte. Door die ruimte te geven creëer je afstand en door die afstand creëer je verlangen.
Verlangen naar een ander komt ook voort uit verwondering. Dat is in het begin volop aanwezig maar ook later zijn er altijd stukjes van je partner die je kunt ontdekken. Blijf vragen stellen, zelfs de vragen die je misschien in het begin ook hebt gesteld. In hoeverre ben je in de ander geïnteresseerd? Door nieuwsgierig te zijn naar de ander zullen dingen naar boven komen die je nog niet wist. Net als in het begin maakt dat de ander aantrekkelijk.
Zin maken: Tenslotte zul je tijd voor elkaar moet maken. Het is een illusie om te denken dat verlangen en seks, met de drukke agenda’s die we hebben, spontaan komen. Maak een afspraak met elkaar, ga nou eens je best doen om dat verlangen op te wekken. We willen de opwinding en begeerte weer voelen, maar we doen er niks aan om het te krijgen. We zijn luie seksers geworden. Maak de keuze om elkaar echt te zien en ga er niet vanuit dat hij/zij er toch wel is.
Wat helpt is om samen weer leuke dingen te gaan ondernemen. Niet weer dat zelfde restaurantje, maar doe eens wat anders samen, iets wat je nog nooit gedaan hebt. Hierdoor maak je dopamine, wat een positieve invloed heeft op je libido.
Veranderde seksuele beleving: Belangrijk is om als eerste naar je eigen seksualiteit te kijken. Voorheen had je misschien voldoende aan fantasieën, als je ouder wordt is er meestal directe fysieke stimulatie nodig. Het klaar komen gaat misschien niet meer zo gemakkelijk al eerder.
Zelfde standje werkt vaak na een tijdje ook niet meer. Je kunt wel zoals je gewend bent aan allerlei knoppen zitten draaien met zijn tweeën, maar misschien vind je nu iets heel anders fijn. Jij veranderd immers ook!
Probeer daar achter te komen. Is het streling, zijn het speeltjes, moet het hard of juist zacht? Je moet daar echt even tijd in stoppen. Je seksualiteit is voortdurend in beweging. Seksualiteit van jou hoeft niet afhankelijk te zijn van je partner. Je moet het niet bij hem leggen maar afvragen wat je zelf wilt. Wees duidelijker in wat je fijn vind of niet, een man waardeerd dat juist, daar heeft hij wat aan! Hij wilt ook niets liever dan het jou naar je zin maken. Dat is voor sommige vrouwen, die al jaren lang faken, misschien een beetje spannend. Maar wel de enige manier om het voor jezelf leuk te houden.
Hoe belangrijk is seks nu eigenlijk in een relatie? De een is heel tevreden met een relatie of intimiteit zonder seks of erotiek. Voor de ander is het wel essentieel, maar we moeten seks en alles wat daar bij hoort niet te belangrijk maken. Vergelijk het met sporten. We kunnen wel zeggen dat het gezond en goed is maar dat betekent nog niet dat iedereen er plezier in heeft. Met seksualiteit is dat ook zo. Een goede seksuele relatie houdt niet automatisch in dat je veel seks hebt. Het kan ook betekenen dat je 1 keer per maand een vrijpartij hebt, of 1 keer per 6 maanden. Een goede seksuele relatie betekent dat het een relatie is waarin beider behoeften gehoord en vervuld worden. Dat er geen frictie of onbegrip is. Alleen bij de een uit dit zich in elke week seks hebben, terwijl de ander daar nauwelijks behoefte aan heeft. Het is dus allebei goed.
Maar, wil je meer passie, opwinding en verlangen, wees dan bereid om er in te investeren. Het is echt mogelijk.
Luister eens naar de podcast van catherine van Heest waar zij het onderwerp seksusaliteit bespreekt met Elise van Alderen en/of lees het boek ;WELLUST van Elise. Je zult merken dat er nog veel valt te ontdekken en dat ook voor jou seks en de daarmee gepaarde intimiteit kan leiden tot plezier en genot.
https://open.spotify.com/episode/3VzJX3GszWmRYyARQTZnCd?si=CfzY7U8zRS-Ua39diZBCuQ
Het kan zomaar gebeuren dat je als forty something dezelfde puistenuitbraak op je kop hebt als een puber.
Jeugdpuistjes echt niet, dit zijn waarschijnlijk gemene pre-menopauze pukkels. Deze midlife acne kan de schuld zijn van testosteron, dat mannelijke hormoon waar je opeens meer van produceert richting de overgang (en dat ook zorgt voor die verdwaalde haren op je kin en tepels…)
Testosteron kan voor een vettere huid zorgen en dus voor meer puisten.
Teveel van bepaalde type progestageen heeft hetzelfde effect. Helaas, progestageen kent vele vormen en zit ook in bepaalde anticonceptie, zoals de prikpil en het anticonceptiestaafje. De puist die ik iedere maand welkom mag heten op mijn kin is 100 % hormonaal, net als puisten op kaaklijn en in je hals.
Naast hormonen kan bepaalde voeding, te weinig slaap en stress of een ongezonde levenswijze ook allemaal oorzaken van puistenkoppen en andere ongemakken.
Ook als je nog lang geen 40 bent en nog een jonge meid bent. Dan is dit blog ook voor jou!
Suiker is ontsteking verhogend en kan daardoor tot meer puisten, maar ook rimpels en droge vlekken leiden.
Wijn en alcohol worden ook omgezet tot suiker en kan naast verhoging van ontstekingen of histamine ook zorgen voor meer roodheid van de huid.
Gluten (het zal eens niet) kunnen huidklachten geven, waaronder meer ontstekingen. Ook droge plekken én die kin puist. Als je daar gevoelig voor bent.
En zuivel is inmiddels bewezen dat het een relatie heeft met het ontwikkelen van acne klachten. (Zie onderaan dit blog voor meer info hierover)
De huid is vaak een weerspiegeling van hoe het er van binnen aan toe gaat. Als je denkt dat wijn, gluten en zuivel de boosdoeners van de puisten uitbraak kunnen zijn, stop daar dan eens 4 weken mee en kijk of het effect heeft.
En wat adviseren de huidexperts als je last hebt van die maandelijkse puist, of een heel landschap?
- Eet veel groenten en fruit. Ja ik weet het, eenopen deur. Die bevatten antioxidanten. Vitamine A, C en E zijn vooral huidvriendelijk. Maar ook zoete aardappel, wortels, donkere bladgroenten, sla, broccoli, gedroogde abrikozen, meloen, paprika, citrusvruchten, gekookte tomaten, bessen en tropisch fruit.
- Ga voor gezonde vetten in de vorm van noten, zaden, olijfolie, kokosolie en vette vis zoals zalm, makreel, sardientjes en tonijn. Van gezonde vetten krijg je echt geen puistjes, ze zijn juist ontstekingremmend. Bevatten omega 3
- Neem goede proteïne (noten, zaden, peulvruchten, ei, kip) bij iedere maaltijd of snack, het zorgt ervoor dat je niet naar suikers grijpt, waar je huid niet zo dol op is.
- Kies voor volle granen (met nog een schilletje zoals volkoren brood of rijst). Hierin zitten namelijk wel B vitamines
- Eet voldoende vezels (lijnzaad, tarwekiemen, haverzemelen en groenten en fruit) om de spijsvertering op gang te houden en te veel aan hormonen af te voeren via de darmen. Bij te veel aan oestrogeen kun je ook een onzuivere huid krijgen. Oestrogeen wordt met vezels via de darmen afgevoerd.
- Drink veel water en probeer wijn of koffie eens te laten staan.
- Eet geen bewerkt voedsel. Dus schrap de pakjes en de zakjes. Er zitten vaak veel verborgen suikers in en E nummers die je hormonen uit balans brengen.
- En probeer veel minder suiker te eten. Chocolade blijkt toch echt ook een trigger voor puistjes te kunnen zijn (onderzoek van de University of Miami en bekend gemaakt op het congres van de Amerikaanse Society for Dermatology)
- Smeer met neutrale, niet geparfumeerde huidproducten. Gebruik dus geen heftige schoonmaak middelen voor je huid maar juist PH neutraal en zo mild mogelijk. Een acne huid is ook vaak een gevoelige huid. Ga ook niet scrubben maar gebruik een exfoliant met bijvoorbeeld salicylzuur.
- Slaap 7 tot 8 uur per nacht, in de nacht herstelt je lichaam en kan de lever te veel van testosteron afvoeren en zo de balans weer herstellen.
- Ontspan, stress is nergens goed voor.
- Pas op hormoon verstorende stoffen in voeding, skin care, plastics(xeno-oestrogenen).
- Gebruik een zink supplement, deze verminderd testosteron wat puistjes veroorzaakt. Zink remt ontstekingen. En eet elke dag vers gemalen lijnzaad als je last hebt van een te veel aan oestrogeen.(dit merk je aan pijnlijke borsten of migraine)
ZINK ZIT IN RUNDVLEES(VEEL) KIP(2E PLEK), LAM, HAVERMOUT, ZADEN ZOALS SESAMZAAD EN POMPOENPITTEN , ASPERGES, SPINAZIE EN CASHEWNOTEN (VEEL) - Gebruik een skin care product met salicylzuur, van bijvoorbeeld Jetske Ultee met 1%, dit is een exfoliant. Het middel gaat ontstekingen tegen en houd de poriën schoon. Echt, dit werkt! Elke avond voor het slapen gaan de gedane huid insmeren. Je kunt het ook eerst opbouwen. Pas wel op, het verdunt de huid, dus gebruik een goede zonnebrandcrème.
Nog even over de melk en puistjes: wetenschappelijke bronnen vind je hier en hier.
Ouder of rijper door de overgang?
Brigitte Bardot, een beroemd Frans fotomodel, en een echt icoon uit de jaren 50, zei zij het volgende: “Het is triest om oud te worden, maar fijn om rijp te worden.”.
Rijper worden in plaats van oud worden. Wat een mooie weergave van zo’n bijzondere periode als de overgang.
Het is echt jammer dat de overgang voor veel vrouwen alleen maar staat voor het teken van aftakeling.
Een cliënte van mij noemt het altijd de ondergang en dat zegt ze dan ook met zo een stem: ON DER GANGGGGG...
Ha ha. Ik geef eerlijk toe, naarmate ik steeds ouder word begint ook mij bij alles meer te kraken en pijn te doen.
Mijn rimpels nemen toe, mijn borsten gaan hangen en mijn gevecht tegen de kilo’s wordt steeds frustrerender.
Het liefst word ook ik niet ouder en kan ik iedere dag nog volop van het leven genieten met de energie van een tiener zonder zorgen. Helaas is dat niet de realiteit. Ouder worden hoort nou eenmaal bij het leven en de overgang ook.
Maar hoe erg is dat nu eigenlijk?
Wij hoeven ons niet te schamen voor deze periode, omdat het door sommigen als ‘niet sexy’ beschreven wordt en er (helaas) tot op de dag van vandaag te weinig over gesproken wordt.
Het is een natuurlijk verschijnsel waar wij vrouwen mee te maken krijgen en wat hoort bij het leven.
Toch kunnen we ook juist genieten van deze bijzondere periode.
Laten we eens proberen anders naar de overgang te kijken; niet dat we ouder worden maar dat we rijper worden. De overgang is immers ook een prachtige levensfase waarin zich nieuwe kansen voordoen, zeker als we even ervoor zorgen dat we geen klachten hebben. En dat kan.
Ik merk zelf dat ik nu in deze levensfase ook in een periode van rust kom. Wellicht omdat ik toch anders naar dingen ga kijken. De overgang is immers ook een levensfase waarin veel dingen gaan veranderen in je leven.
Kinderen die het huis uit gaan, een nieuwe baan, mogelijk een studie volgen of eindelijk die verre reis maken.
Ik merk dat ik in staat ben, veel evenwichtiger naar diverse aspecten te kijken. Het lijkt wel alsof het vanuit een ander perspectief is. Ik merk dat ik meer over dingen nadenk. Bewuster keuzes begin te maken.
Na begin te denken over hoe ik de tweede helft van mijn leven wil inrichten. En oprecht meer kan genieten.
Wat ik nou eens belangrijk vind, zonder zoals vroeger, rekening te houden met de kinderen, of wat andere niet zouden vinden van iets. Je maakt jeniet zo druk meer om dingen.
Zou Brigitte dat bedoelen met rijper worden? Dat we door onze ervaringen en levenslessen bewuster keuzes kunnen maken in het leven die onze zoektocht naar geluk verder invullen? Ik denk het.
En ik zie het ook dagelijks in mijn praktijk, dat als vrouwen eenmaal geholpen zijn en overgangsklachten verminderen of verdwijnen, dat er meer rust is en er weer ruimte is voor wat zij leuk vinden, om te ontdekken. Iets waar vroeger geen tijd voor was.. Het is dan eigenlijk wel goed zo. De overgang naar dit rijpere leven is goed zo. En eigenlijk ook best leuk!
Dames van Nederland, we worden niet ouder. We rijpen…!
Al had die kop wel wat strakker gemogen:-)
Vandaag wil ik het met jullie hebben over PMS.
Ter verduidelijking: bij PMS heb je iedere maand klachten voordat je ongesteld wordt. Juist. Iedere maand weer, jaar in jaar uit.
Pms wordt vaak erger naarmate een vrouw ouder wordt, of na de eerste zwangerschap.
Ik zie gezinnen ontwrichten en vrouwen hun baan verliezen omdat ze iedere maand meer dagen hebben met klachten dan zonder klachten.
Er worden wel eens grapjes gemaakt over vrouwen en hun maandelijke buien. Geloof me, dit is alles behalve grappig. Voor hun niet.
Vaak zijn vrouwen nog jong op het moment dat ze ontdekken dat ze PMS hebben.
Na de zwangerschap kan het vaker en heftiger voorkomen.
Door de zwangerschap is het gehele hormoonstelsel in de war gebracht en om nog door onbekende redenen niet meer goed in balans gekomen.
Bij sommige ‘geluksvogels’ komt PMS zelfs al voor vanaf het moment dat ze voor het eerst ongesteld zijn. Dan heb je toch nog heel veel jaren te gaan voordat je in de overgang bent.
Het kenmerkende aan PMS is dat je minimaal één week of een paar dagen, klachtenvrij bent en de klachten verminderen vaak op het moment dat je menstruatie begint.
Helaas duurt PMS vaak tot na de menopauze (je laatste menstruatie).
Dit betekent dus dat er vrouwen kunnen zijn die drie weken per maand klachten ervaren voor jarenlang.
PMDD is het zwaardere zusje van PMS. Alle klachten, vooral op mentaal vlak zijn stukken heftiger.
Vrouwen zijn periodiek dan zwaar depressief en denken er zelfs aan zich van het leven te beroven. Echter als de menstruatie voorbij is verdwijnen de klachten soms als sneeuw voor de zon.
Het verschil met depressie zit 'm dan in die symptoomvrije dag of dagen. Een pms kalender is dan nuttig.
Geloof mij maar, je hormonen kunnen een enorme invloed uitoefenen op je emoties, gedrag en gevoelens.
Veel vrouwen denken dat de klachten, voorafgaand aan de menstruatie, normaal zijn en dat deze erbij horen.
Een paar dagen, ja. Maar een week voor je menstruatie of nog eerder? nee dat is zeker niet normaal of wenselijk.
Het is niet normaal om iedere maand terugkerende klachten te hebben die zo veel impact hebben op je levensgeluk en niet te vergeten je relaties.
Even terug naar PMS
Inmiddels zijn er meer dan 100 verschillende klachten bekend die veroorzaakt kunnen worden door PMS.
Klachten, zoals migraine, stemmingswisselingen, rugpijn, buikpijn, vermoeidheid, prikkelbaarheid en zeer korte lontjes, zware sombere gevoelens en concentratieproblemen.
Stel je voor dat je al deze klachten ervaart in de week voor je menstruatie en dat je partner ‘chagrijnig’ is omdat jij niet zo gezellig bent en het liefst onder een dekentje kruipt en de boel de boel laat.
Of omdat je echt geen zin hebt in vrijen, alles behalve dat!
Hoe oneerlijk is dat! Vooral omdat je er niets aan kunt doen dat je je zo voelt.
Er is namelijk echt een duidelijke oorzaak: Vrouwen met Pms zijn gevoeliger voor de schommelingen in de periode voorafgaand aan de menstruatie. Dat is een feit en niet een verzinsel. Er is al veel onderzoek naar gedaan. Ook maken ze in verhouding minder goed serotonine aan in deze periode dan vrouwen zonder PMS.
PMS is dus helemaal geen aanstelleritis maar een serieus probleem. Je kan je er echt ziek van voelen en het kan je dagelijks leven flink belemmeren. Zeker ook bij PMDD.
Dames, laat je alsjeblieft niet beïnvloeden door wat je omgeving zegt en zoek hulp voor de klachten die jij ervaart. Je kan je er alleen maar beter door voelen! Er is echt een oplossing.
Depressie en angstiger in de overgang, waar komt dat nu vandaan?
Veel vrouwen in mijn praktijk ervaren dat nare dingen uit het verleden, zelfs als ze dat al helemaal verwerkt dachten te hebben tijdens de overgang weer de kop opsteken en dan kunnen leiden tot angst, paniek en depressieve gevoelens. Wat kan hier de oorzaak van zijn?
Eigenlijk loopt alles in je leven zoals het moet zijn
Ken je dat? Denk je net je leven op orde te hebben... Je hebt leuk werk, je relatie met je man is stabiel en eindelijk heb je weer eens tijd om samen leuke dingen te doen nu de kinderen ouder worden of de deur uit zijn. Hierdoor is er ook meer tijd voor jou om te onderzoeken wat je leuk vind, te sporten of meer tijd aan je hobby te besteden(als je al tijd had om deze te ontwikkelen)
Of je bent alleen en geniet en hebt een leuke club vriendinnen om je heen en jullie doen samen leuke dingen.
Kortom: je kunt meer doen en laten waar je zin in hebt.
Of ..... Vul zelf maar in voor jouw situatie.
Slaat de overgang toe
En dan slaat de overgang toe. Genadeloos.
En behalve opvliegers, slecht slapen, een onregelmatige menstruatie en gewrichtsklachten waardoor je je ineens een 'oud wijf' voelt, komen ook ineens allerlei (nare) dingen van vroeger naar boven.
Dingen waar je nooit meer mee bezig was, zelfs jaren niet meer aan gedacht hebt. Oude angsten steken weer de kop op en zelfs nare gebeurtenissen uit je jeugd en jonge jaren die je al lang verwerkt dacht te hebben komen weer bovendrijven. Vaak op de meest ongelegen momenten en 's nachts als je niet kunt slapen. Ook kun je bezorgder worden, drukker maken om van alles.
Je voelt je kwetsbaarder dan ooit. En mogelijk oud, depressief, uitgewrongen, moe, moe, moe, intens verdrietig.
En eigenlijk hoeft soms het hele leven niet meer als het zo moet.
Hoe kan dat nou? Het ging toch lekker?
Het komt er op neer dat je geslachtshormonen afnemen: oestrogeen, progesteron, testosteron. En ze nemen niet geleidelijk en langzaam af maar ze kunnen per dag, en sommige vrouwen zeggen zelfs per uur, behoorlijk schommelen. Een soort emotionele rollercoaster wordt het dan.
Wat zijn nou de mentale gevolgen van deze dalende en schommelende hormoonspiegels?
Dat je moet loslaten wie je was, hoe je was en wat je allemaal kon en deed. Het voelt alsof de bodem onder je bestaan vandaan wordt geslagen.
Het is lastig, zo niet onmogelijk aan anderen uit te leggen wat je voelt en daardoor kun je je heel eenzaam gaan voelen. Als er niemand in de buurt is die ongeveer hetzelfde meemaakt kun je het gevoel krijgen dat jij de enige bent die dit overkomt.
Je gevoelens veranderen vaak, van helemaal geen gevoel meer hebben tot vrijwel altijd boos. Je kunt je somber worden, mega-onverschillig, of onbeschrijfelijk verdrietig of lusteloos.
Je kunt ook jaloers worden op anderen die helemaal geen last van de overgang lijken te hebben.
Je kan zelfs het gevoel hebben volledig los te staan van alle anderen om je heen, alsof de hele wereld in een film aan je voorbij trekt en jij er geen deel van uitmaakt.
Onzeker
Het is ontwrichtend. Zo heb ik het ervaren. De vrouwen die ik help met deze problemen vinden het vaak zwaar en onrechtvaardig. "Heb je eindelijk de kinderen groot en heb je niet meer elke maand dat stomme bloedverlies, dan geeft de natuur je nog een trap na ". (uitspraak van mijn moeder)
Je kunt het echt ervaren als een onzekere periode.
Onzeker in die zin van: je weet niet eens of je voor volgende week wel iets af kunt spreken met je vriendinnen of dat je je die dag zo down en rottig zult voelen dat je het liefst met een dekentje en netflix op de bank kruipt of zelfs niet eens je bed uit wilt.
Je twijfelt overal aan en denkt misschien; dit ben ik niet, zo was ik niet. Ik herken mijzelf niet meer!
Cliënten noemen vaak schuldgevoel tegenover hun kinderen of man, omdat ze zich zo vaak een heks voelen. Op zelfwaardering scoren ze steeds lager en door dat lijf dat niet meer doet wat het moet doen, voelen ze zich oud en afgedaan. Lusteloos, geen motivatie meer. Wat nou als het nooit meer beter wordt?
Wat ik bijna elke week wel een keer hoor:
- Is dit nu alles wat er is?
- Ben ik nog wel aantrekkelijk als vrouw?
- Wordt het ooit weer zo leuk als vroeger?
- Ik vind mijn partner niet leuk meer, mijn gevoelens voor hem zijn gewoon verdwenen en ik irriteer me aan alles wat hij doet, moet ik wel bij hem blijven?
- ik vind mijn werk stom, zwaar, verschrikkelijk, zal ik ander werk gaan zoeken?
- Ik voel me een dweil, gaat die enorme vermoeidheid, lusteloosheid nog over?
- Waarom ben ik zo bezorgd en angstig? Zo was ik helemaal niet!
Ik zal het uitleggen en nee; je wordt niet gek!
Als je hele leven namelijk zo onzeker is geworden, als je heel kwetsbaar bent geworden door de overgang, het slecht slapen, emotionele labiliteit ervaart en je steeds bezorgder en angstiger wordt, dan krijgen herinnering aan vroeger, vooral de slechte herinneringen, halfvergeten angsten en ver weggestopte trauma's alle mogelijkheden om terug te komen. Door de overgang gaat de figuurlijke deksel van de put. De deksel die je jaren lang met gemak op de berg nare gebeurtenissen hield.
Naast deze verklaring voor het terugkomen van oud narigheid uit je leven, is er ook een lichamelijke verklaring.
Dit heeft te maken met je brein en hoe dit reageert op die dalende en vooral schommelende hormonen in de overgang.
Het feit dat er ook een fysieke verklaring is vind ik zelf heel fijn.
Want:Nee, je bent niet gek aan het worden!
- Nee, het is niet je eigen schuld!
- Nee, je bent niet heel zwak!
- NEEEEhhh echt, het komt door je hormonen die stofjes in je hersenen beinvloeden
Ik wil je dat graag uitleggen maar niet heel technisch worden.
Daarom de sterk versimpelde versie.
Hormonen en herinneringen hebben met elkaar te maken,
Alles wat je ooit meegemaakt hebt ligt als herinnering opgeslagen in je hersenen. Soms liggen dingen 'aan de oppervlakte' en kun je ze heel gemakkelijk terughalen. Soms liggen ze wat dieper en kost het meer moeite en soms lijken dingen helemaal vergeten.
Als je de hersenen vergelijkt met een computer dan liggen de feitelijke herinneringen opgeslagen in het buitenste deel van de hersenen (de hersenschors, maar dat mag je weer vergeten) en dat zou bij een computer de harde schijf zijn.
Als je een herinnering naar boven haalt, dan gaat dat via de hippocampus, en die kun je een beetje vergelijken met het beeldscherm van een computer. Je 'ziet' er alle informatie op, als een foto of een filmpje.
Een computer mist natuurlijk één ding dat wij als mens wel hebben en dat is een amygdala, een stukje heel diep in de hersenen waar emoties worden opgeslagen.
Want als mens, en zeker als vrouw lijkt het wel, sla je de dingen die je meemaakt nooit volledig neutraal op. Een gebeurtenis is altijd fijn of verdrietig of ergerlijk of....
De amygdala, je emotiekwabje en de hippocampus, je beeldschermpje, zijn precies de twee delen van de hersenen die belangrijk zijn voor het terughalen en het spontaan naar boven komen van herinneringen. De fijne maar ook de nare en de trauma's.
En, je voelt het al aankomen, het zijn óók de hersengebieden die supergevoelig zijn voor de geslachtshormonen.
Volgens de nieuwste onderzoeken op dit gebied lijkt de link snel gelegd: Het feit dat tijdens de overgang de hormonen zodanig schommelen verklaart waarom dus juist tijdens de overgang de nare dingen die je al lang vergeten dacht te zijn, de pijnlijke herinneringen die je ver weggestopt hebt en het verdriet dat je al lang verwerkt dacht te hebben weer naar boven komen en jou zo ongelukkig maken.
Ook zorgt een gevoeligere amygdala dat je sneller de focus legt op het negatieve in het leven. Zie de amygdala als een matroos in het kraaiennest, altijd op de uitkijk naar mogelijk gevaar, waarbij hij alles wat je nu meemaakt vergelijkt met ervaringen uit het verleden. Omdat deze amygdala nu zo veel gevoeliger reageert door de schommelende hormonen ervaar je sneller bezorgdheid en nare gevoelens door gebeurtenissen die je vroeger makkelijker van je af kon zetten.
Ook de daling van progesteron, je rust en slaap hormoon, zorgt dat je meer stress kunt ervaren dan vroeger. Alles komt harder binnen. Meer stress activeert weer je amydala.
leuk maar wat heb ik aan deze uitleg?
Ik wil graag dat je weet dat het NIET jouw eigen schuld is en dat het niet zo maar overgaat als je je maar een beetje vermant, afleiding zoekt, of wat je ook tot nu te horen hebt gekregen van de mensen om je heen die geen idee hebben wat je doormaakt.
De overgang vond ik maar een zwaar proces, vooral de psychische kant ervan. Het heeft mij erg geholpen om te weten dat ik niet gek aan het worden was. Dat er een verklaring is voor de dingen die ik meemaakte en voor de gevoelens die ik had.
En vooral dat ik niet iets fout deed.
Ik zag vrouwen om me heen fluitend door de overgang gaan en ik dacht vaak:
Als ik nou maar een beetje harder voor mezelf ben, mezelf wat meer verman, me niet zo aanstel, me niet zo mee laten slepen door mijn gevoel, dan........
Helaas. Het waren hormonen die rottrucjes met mijn hoofd en mijn stemming uit haalden. En datzelfde hebben de vrouwen die ik coach ook: een grote opluchting dat er een verklaring is, dat het niet een kwestie is van een slap karakter of wat dan ook.
En dan nu de oplossing graag!
Maar als het je hormonen zijn, wil dat dan zeggen dat er niets aan te doen is?
Nee dat zeker niet!
Je hoeft niet onder een dekentje op de bank weg te kruipen tot het over is. Je kunt gelukkig ook zelf stappen zetten om deze periode zo goed mogelijk door te komen en uiteindelijk weer te gaan genieten van je leven.
Ik beloof je geen gouden bergen daarin, het is niet zo dat als je raadgeving A opvolgt, oefening B doet en C maar achterwege laat jouw psychische klachten morgen over zijn. Ook is het niet zo eenvoudig (tenminste niet voor elke vrouw) om er maar een hormoonpil in te doen en je klachten zijn weg. Op sociaal media wordt hier veel aandacht aan besteed en beloven bekende dames dat hormoontherpaie de oplossing is. Het kan echt, zeker.
In mijn praktijk kijk ik alleen wel verder dan hormoontherapie alleen. Hoe is het met je schidlklier en cortisol?
Kunnen je klachten nog ergens anders door verorozaakt worden? Dat dus!
Maar zeker, je kunt wel een stuk stabieler worden dan je nu bent en weet dat je niet helemaal hulpeloos overgeleverd hoeft te zijn aan de nukken van je hormonen. Je kunt dan met hulp, bijvoorbeeld steun van partner, vriendinnen, lotgenoten en/of mij als jouw persoonlijke overgangscoach, heel veel winst kunt boeken.
Daarnaast zijn er adaptogenen, stoffen die de tekorten in gelukshormonen kunnen aanvullen. Vraag er naar dan vertel ik er meer over. En je kunt ook je geslachtshormonen oestrogeen en progesteron aanvullen. Welke puzzelstukjes we gaan leggen doen we aan de hand van een gesprek waarin jouw klachten en voorgeschiedenis uitvraag. Want hoe het plan van aanpak zal zijn is voor iedereen verschillend.
Echt, het leven is de moeite waard geleefd te worden, ook tijdens en na de overgang.